Mechelen, 14 februari 2022

Open brief aan het college van burgemeester en schepenen van de stad Mechelen

Geachte,

zoals U ongetwijfeld weet, stellen veel Mechelaars zich vragen bij de vernieuwing van de vesten, en vooral bij het feit dat de mogelijkheid tot inspraak door de burgers pas voorzien wordt nadat de keuze voor één van de opties reeds gemaakt werd. Bovendien werd door de schepen van mobiliteit publiek verklaard dat de inspraak geen enkele impact zal hebben op de gemaakte keuze, wat een totaal nieuwe betekenis geeft aan het begrip « inspraak ».

Het aspect van de vernieuwing dat de meeste vragen oproept is de geplande enkelrichting. Hierdoor zullen alle dagen (!) duizenden (!) bestuurders extra km moeten afleggen, wat de vernieuwing geen groene maatregel maakt zoals hij bedoeld was, maar een maatregel die eerder schadelijk is voor klimaat en milieu. Want op de vesten zullen effectief minder auto’s rijden, maar deze auto’s verdwijnen niet, ze zullen kleine omwegen (lokaal verkeer) en grote omwegen (doorgaand verkeer) maken. Het is een illusie te hopen dat al deze bestuurders hun auto zullen kunnen en willen inruilen voor andere vervoersmiddelen.

Een ander aspect dat vragen oproept, is het feit dat in de startnota 3 opties grondig onderzocht werden, maar niet de optie van tweerichtingsverkeer met twee rijstroken op de buitenring en één op de binnenring, waarbij zowel binnenring als buitenring toelaten om de vesten volledig rond te rijden. Deze vierde optie zou nochtans bepaalde voordelen van het eenrichtingsproject (bij de vierde optie komt er exact evenveel ruimte vrij voor meer groen en betere fietspaden en voetpaden dan bij het eenrichtingsproject) kunnen combineren met bepaalde voordelen van tweerichtingsverkeer (zoals betere mobiliteit, bereikbaarheid en minder nutteloze klimaatonvriendelijke omwegen).

Het zal u dan allicht ook niet verbazen dat een aantal burgers zich verenigden in een actiegroep “Red de Vesten”. Momenteel zijn er reeds meer dan 700 personen aangesloten bij deze groep. Een petitie, die los van Red de Vesten spontaan door een andere betrokken burger georganiseerd werd, verzamelde op twee weken tijd meer dan 1500 handtekeningen. Los van de evidente foutenmarge op deze cijfers, geven ze toch een indicatie dat er een zekere ongerustheid en misnoegdheid heerst bij heel wat mensen.

Red de Vesten is geen vereniging van azijnpissers en verzuurde mensen die tegen elke vooruitgang zijn, Red de Vesten is een groep van positieve, betrokken burgers die houden van Mechelen.

Red de Vesten is van mening dat het geplande eenrichtingsverkeer geen noodzakelijk element is om de vesten te vergroenen en vernieuwen, en dat dergelijk belangrijk project echte inspraak verdient.

Niet alle argumenten en bedenkingen kunnen in het korte bestek van deze brief vermeld worden: U vindt meer info op www.reddevesten.be

"Ingrijpen op mobiliteit veroorzaakt altijd tegenwind. Gemeenten zijn daarom soms terughoudend om een brede inspraak in te richten. Maar als bewoners en ondernemers niet worden betrokken, werk je protest in de hand. Ga al in een vroeg stadium in gesprek over de doelstellingen van het plan. Wat wil je samen bereiken? De uiteindelijke verkeersmaatregelen zijn daar slechts een uitwerking van." Dit citaat is niet van Red de Vesten, maar wel van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken van de Vlaamse overheid.

Red de Vesten vraagt dat de stad Mechelen dit advies van de hogere overheid opvolgt.

Red de Vesten vraagt dat de kans gegrepen wordt om de burger ECHT te betrekken bij de heraanleg. Inspraak in een vroeg stadium, voor de beslissing en niet na de beslissing. Niet uitsluitend inspraak over uitvoeringsdetails, maar echte inspraak over de essentie. 

Eén vraag bleef tot hiertoe immers geheel onbeantwoord: "Wat willen de Mechelaars?"

Wil de meerderheid van de Mechelaars eenrichtingsverkeer of tweerichtingsverkeer?

Wij nodigen het stadsbestuur uit om, ondanks de ongelukkige start van het project met de polariserende verklaringen van de schepen van mobiliteit in de pers, een frisse herstart te maken op een positieve manier, met echte inspraak voor de burgers, ook en vooral aangaande de basiskeuze eenrichtingsverkeer of tweerichtingsverkeer.

In concreto stellen wij het volgende voor:

1. Het opschorten van elke actie tot de tangent minstens een jaar volledig in gebruik is en tot het verkeer post-corona weer normaliseert.   Het project is immers nog lang niet voldoende rijp om uitgevoerd te worden.

2. Opstarten van het overleg met Red de Vesten, het burgerforum "Verbindend Mechelen" en eventuele andere actiegroepen. 

3. Actualiseren van de startnota op basis van de reële cijfers nadat de tangent effectief in gebruik is. En vervolledigen van de studie: de huidige startnota vergelijkt drie opties, maar een vierde, mogelijks interessante optie werd niet bestudeerd, namelijk de optie om de vesten op dezelfde manier in te richten als bij het eenrichtingsmodel, maar dan zonder de knips aan elk kruispunt, zodat het ene baanvak van de binnenring de stad rond gebruikt kan blijven worden.
 (in de FAQ op de website kunt u lezen wat er nog allemaal mis is met de huidige startnota) 

4. De Mechelaars degelijk informeren over de resultaten van de studie, de mogelijke opties en de voordelen en nadelen van elke optie.

5. Het voorleggen van de keuze tussen tweerichtingsverkeer of eenrichtingsverkeer aan de Mechelaar door middel van een referendum of een wetenschappelijk verantwoorde en grondig overlegde representatieve steekproef   (Lees in de FAQ op de website enkele bedenkingen bij het referendum)

6.  Dan pas, in een laatste fase, de gekozen optie in detail uitwerken, nog steeds in nauw overleg met de burger, met lokale buurtcomites en het burgerforum Verbindend Mechelen

Mechelen heeft nu een gouden kans om via inspraak en overleg tot een positieve actie te komen die door de meeste Mechelaars ondersteund wordt. De impact van dit project is gewoonweg te groot om zonder grondige inspraak en overleg op te starten.  

In april 2023 zal de tangent een jaar in gebruik zijn en kan de startnota geactualiseerd worden, eind 2023 kan de bevolking bevraagd worden naar de keuze die zij wenst, en begin 2024 kan de uitrol van het project starten, gesteund door een meerderheid van de Mechelaars. Deze voorafgaande inspraak door ALLE Mechelaars over de basiskeuzes lijkt twee jaar tijdverlies, maar is het niet.

Het alternatief is het snel-snel tegen augustus 2022 starten van de heraanleg zonder het draagvlak te kennen, een ongezien burgerprotest, zwarte vlaggen, betogingen, eventuele rechtszaken, polarisatie en eindeloos uitstel, Raad van State, enz.... In Antwerpen weten ze er alles van: laat ons aub niet de weg inslaan van het Antwerpse Oosterweelproject dat meer dan 20 jaar ongenoegen en discussies kende, en nog steeds niet afgewerkt is.

Als initiatiefnemer van Red de Vesten wil ik graag, op een open en constructieve wijze, deze ideeen komen toelichten aan het stadsbestuur, en luisteren naar uw standpunt terzake.

In de hoop op een positieve samenwerking,

(getekend)

Carl Bols